Dünyada ilk kez kök hücre tedavisiyle görme yeteneği düzeldi – Son Dakika Bilim Teknoloji Haberleri
Dünyada bir ilk olan kök hücre tedavisi sayesinde görme kaybı yaşayan 4 kişinin görme yeteneği yeniden sağlandı. Japonya’daki Osaka Üniversitesi’ndeki uzmanlar tarafından geliştirilen ve halen test edilmeye devam edilen bu tedavinin, kornea hasarı olan kişilerde olumlu sonuçlar verdiği açıklandı.
Kök hücre nakli yapılan, ciddi görme sorunu olan üç kişinin görüşlerinde bir yıldan fazla süren önemli iyileşmeler görüldü. İleri derecede görme bozukluğu olan dördüncü bir kişide de görmede iyileşme görüldü ancak bu iyileşmelerin uzun süreli olmadığı belirtildi.
YENİDEN PROGRAMLANMIŞ HÜCRELER
Donanımhaber’in detaylarında bu dört hastanın, gözün şeffaf yüzeyi olan korneadaki hasarı tedavi etmek için yeniden programlanmış kök hücrelerle tedaviyi ilk deneyimleyenler olduğu belirtildi. Uzmanlar tedavinin güvenli göründüğünü ancak daha büyük klinik çalışmalara ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Kornea, gözün limbal halkasında bulunan kök hücreler sayesinde kendini yenileyebilmektedir. Ancak, limbal kök hücre eksikliği (LSCD) olarak bilinen bir durumda, bu rejeneratif kök hücreler azalır veya tamamen tükenir. Bu durum korneada skar dokusu birikmesine ve sonuçta körlüğe yol açar. Travma, otoimmün hastalıklar ve genetik faktörler de LSCD’ye neden olabilir.
Öte yandan LSCD tedavileri oldukça sınırlıdır ve genellikle hastanın sağlıklı gözünden alınan kök hücrelerin naklini içerir. Ancak her iki gözün de etkilendiği durumlarda bu yöntemin uygulanması ne yazık ki mümkün olmamaktadır. Organ bağışçılarından alınan kornea nakli, alıcının bağışıklık sistemi tarafından reddedilebilir.
TEDAVİ ETKİSİNİ HEMEN GÖSTERDİ
Araştırma ekibi kök hücre tedavisinde farklı bir yöntem kullanarak uyarılmış pluripotent kök (iPS) hücreleri tercih etti. Sağlıklı bir donörden alınan kan hücreleri embriyonik halde dönüştürüldü ve daha sonra kornea epitel hücrelerine dönüştü. Hazırlanan bu epitel hücre tabakası, hastaların kornealarındaki skar dokusu temizlendikten sonra göze yerleştirildi.
Nakilden iki yıl sonra yapılan gözlemler, tedavinin herhangi bir önemli yan etkiye neden olmadığını gösterdi. Hiçbir hastada tümör gelişmedi ve bağışıklık sistemi nakledilen hücrelere saldırmadı. Tedaviyi geliştiren uzmanlardan Kapil Bharti, bu sonuçların güven verici olduğunu ancak tedavinin güvenliğinin sağlanması için daha fazla nakil yapılması gerektiğini söyledi.
Nakillerden sonra, dört alıcının tamamında görmede anında iyileşme ve LSCD’den etkilenen kornea alanında bir azalma görüldü. Bir yıllık gözlem süresi boyunca hafif geri dönüşler gösteren biri dışında tüm alıcılarda iyileşmeler devam etti. Bilim insanları, tedaviden kurtulmanın tam olarak neye bağlı olduğunu hala anlamadıklarını söylüyor. Nakledilen hücrelerin alıcının korneasına yapışıp çoğalmış olabileceği ya da nakil öncesinde yara dokusunun temizlenmesinin bu iyileşmeye katkıda bulunmuş olabileceği düşünülüyor.
